१२ भाद्र २०८२, बिहीबार

ब्रह्मा र विष्णुले पहिलो पटक पूजा गरेको प्रथम शिवलिङ्गको कथा

CB Nepal१ महिना अघि

साउनको महिना चलिरहेको छ र शिवभक्तहरू जलाभिषेकका लागि उत्साहित छन्। कावड यात्रामा सहभागी भक्तजनहरू बाबा महादेवलाई जल चढाउन यात्रा गरिरहेका छन्। तर एउटा गहिरो प्रश्न उठ्छ — किन शिवलिङ्गलाई महादेवको प्रतीक मानिन्छ? मूर्तिको सट्टा लिङ्गको पूजा किन यति महत्वपूर्ण छ?

शिवलिङ्ग: चिन्ह, प्रतीक र ब्रह्माण्डको स्वरूप

संस्कृत शब्द ‘लिङ्ग’ को अर्थ हुन्छ चिन्ह वा पहिचान दिने प्रतीक। शिवपुराणका अनुसार, शिवलिङ्गको पहिलो रूप एक ज्योति स्तम्भ थियो, जसलाई ‘प्रणव’ अर्थात् ॐ मानिन्छ। यो अव्यक्त, निर्विकार र निराकार ब्रह्मको प्रतीक हो। ब्रह्माण्डकै स्वरूप लिङ्ग हो। विष्णुको प्रतीक शालिग्राम जस्तै, शिवको निराकार ईश्वर रूप लिङ्गमा स्थापित गरिएको छ।

ब्रह्मा, विष्णु र प्रथम शिवलिङ्गको कथा

स्वामी अखण्डानन्दका अनुसार, पद्मकल्पको आरम्भमा ब्रह्मा क्षीर सागर पुगे। त्यहाँ नारायण शेषनागको शैय्यामा विश्राम गरिरहेका थिए। ब्रह्मालाई लाग्यो, “म जगत्पिता हुँ, मलाई सम्मान दिइएन।” रिसले तात्दै उनले नारायणलाई प्रहार गरे। त्यसपछि विष्णु प्रकट भए र ब्रह्मासँग युद्ध भयो।

जब युद्ध तीव्र भयो, भगवान शिव एक अनन्त ज्योति स्तम्भको रूपमा प्रकट भए — जुन फाल्गुन कृष्ण चतुर्दशीको रात थियो, आजको महाशिवरात्रिको दिन।

ब्रह्मा र विष्णु स्तम्भको सुरु र अन्त पत्ता लगाउन खोजे। विष्णु तल पुग्न सकेनन् र फर्किए। ब्रह्माले झुट बोलेर केतकी फूल र गाईलाई साक्षी बनाए। शिवले ब्रह्माको झुटको पर्दाफास गरे, ब्रह्माको एक मुख काटेर श्राप दिए— “लोकमा तिम्रो पूजा हुनेछैन, केवल यज्ञ र पुष्करमा मात्र।”

शिवलिंग पूजा र पार्थिव लिङ्गको महत्व

शिवले आदेश दिए कि यो लिङ्ग निराकार ब्रह्मको प्रतीक हो, यसको आराधना गर। त्यस दिनदेखि शिवलिङ्ग पूजा र जलाभिषेकको परम्परा शुरु भयो। विष्णु र ब्रह्माले गंगाजलले अभिषेक गरेर शिवलाई प्रसन्न बनाए।

शिवले आफूलाई १२ ज्योतिर्लिङ्गमा विभाजित गरे, जसको पूजाआजा आजसम्म निरन्तर हुँदै आएको छ।

विशेषगरी पार्थिव लिङ्गलाई (माटोबाट बनेको शिवलिङ्ग) सबैभन्दा श्रेष्ठ मानिन्छ। कलियुगमा यसको पूजाले मनोकामना पूरा हुने विश्वास छ। पार्थिव लिङ्गको पूजा करोडौं यज्ञको बराबर फलदायी मानिन्छ।

पार्थिव लिङ्ग पूजाबाट प्राप्त हुने फलहरू:

बुद्धि प्राप्तिका लागि — १०००
धन प्राप्तिका लागि — १५००
वस्त्र र आभूषणका लागि — ५००
भूमि प्राप्तिका लागि — १०००
करुणा र दया प्राप्तिका लागि — ३०००
तीर्थयात्राको इच्छाका लागि — ४०००
मोक्ष प्राप्तिका लागि — १ करोड

निष्काम भावले पूजन गर्दा मोक्ष प्राप्त हुने धार्मिक विश्वास छ।

विश्लेषण

यो कथा हिन्दू धर्ममा शिवलिङ्गको गहिरो महत्वलाई बुझाउँछ। शिवको निराकार रूप लिङ्गमार्फत ब्रह्माण्डको प्रतीक बनेको छ। शिवलिङ्ग पूजा केवल आराधना होइन, भक्तिको चरम स्थिति हो जहाँ सत्यको महिमा र असत्यको दण्ड स्पष्ट हुन्छ।

पार्थिव लिङ्ग कलियुगमा सबैभन्दा प्रभावशाली मानिन्छ र सबैलाई धर्म, भक्ति र मोक्ष प्राप्तिको मार्गमा उभ्याउँछ।

तपाईंलाई यो कथा पढेर कस्तो अनुभव भयो?
शिवलिङ्ग पूजा प्रति तपाईंको दृष्टिकोण के छ? कमेन्टमा शेयर गर्नुहोस्।

हजुर कता ? रमाईलो तथा मनोरंजन’ भिडियोहरु एता chiranjivi bhandari youtube च्यानलमा जोडिनुहोला है हजुर’ ? साथै सम्पूर्ण समाचार’को लागि फेसबुक पेज Cb Nepal मा र रमाईलो कुरा फेसबुक पेज र cbnepal यूट्यूब च्यानलमा पनि जोडीनुहोला नबिर्सिकन है हजुर ?’ तपाइहरुलाई मनोरंजन सहित पलपलको सुचना तथा समाचार दिने हाम्रो प्रयास’ आउनुहोस काँधमा काँध मिलाई हातेमालो गरौँ |

कुनै सल्लाह, सुझाव वा प्रतिकृयाको लागि [email protected] मा इमेल पठाउन सक्नुहुन्छ ।