काठमाडौं – एक समय थियो, जब हामीले सामाजिक सञ्जालमा आफ्नो जीवनका स-साना क्षणदेखि ठूला उपलब्धिसम्म सबैकुरा खुला रूपमा बाँड्ने गर्थ्यौं। तर अहिले त्यो प्रवृत्ति हराउँदै गएको छ। हामी एक यस्तो डिजिटल युगतर्फ उन्मुख भइरहेका छौं, जहाँ पोस्ट गर्ने होइन, चुप लाग्ने – ‘पोस्टिङ जिरो’ को मनोवृत्ति हाबी हुँदै गएको देखिन्छ।
हालैका अध्ययन, विश्लेषण र अन्तरवार्ताहरूले देखाउँछन् कि सामाजिक सञ्जाल प्रयोगकर्ताहरूको पोस्टिङ दर घट्दै गएको छ, विशेषगरी ‘जेन-जी’ पुस्तामा। उनीहरू अब सार्वजनिक पोस्टको साटो निजी सन्देश र सानो घेरामा संवाद गर्न रुचाउने भएका छन्।
पोस्ट कम, मेसेज बढी
सामाजिक सञ्जाल अब संवादको मंच होइन, ‘दर्शक’ बन्ने मञ्च बन्दै गएको छ। प्रयोगकर्ता आफैं सामग्री सिर्जना गर्नुभन्दा एआई वा इन्फ्लुएन्सरहरूबाट बनेको कन्टेन्ट हेर्नमा केन्द्रित हुन थालेका छन्।
इन्स्टाग्राम र टिकटक जस्ता प्लेटफर्महरू रील्स, एल्गोरिदम, ब्रान्डेड कन्टेन्ट र विज्ञापनले भरिन थालेपछि सामान्य प्रयोगकर्ताका लागि स्थान साँघुरिएको छ।
न्यूयोर्क टाइम्समा प्रकाशित विश्लेषणमा लेखक काइल चायका भन्छन्, “अब मान्छेहरूलाई आफ्नो बिहानको नास्ता अनलाइन पोस्ट गर्नु खासै मूल्यवान लाग्दैन। त्यसको साटो उनीहरू आफ्ना सन्देश सिधै सीमित साथीहरूसँग मात्र बाँड्न चाहन्छन्।”
सामाजिक सञ्जाल अब सामाजिक छैन?
सामाजिक सञ्जालमा पहिले जस्तो व्यक्तिगत, जीवन्त र विविध पोस्टहरू घट्दै गएका छन्। अब त्यहाँ ब्रान्ड, महँगा घर, ट्रेन्डी होटल, महँगो फेसन र विज्ञापनको भीड देखिन्छ। यसले यी प्लेटफर्मलाई टेलिभिजनजस्तै बनाउने खतरा सिर्जना गरिरहेको छ।
“यदि सामान्य प्रयोगकर्ताले पोष्ट गर्नै छाडे भने सामाजिक सञ्जालको उद्देश्य नै हराउनेछ,” क्याटी के भन्छिन्, “तब त्यो केवल एक बहुराष्ट्रिय विज्ञापन बजार मात्र बन्नेछ।”
‘पोस्टिङ जिरो’को मनोविज्ञान
युवाहरू अब सार्वजनिक साझा गर्ने बानीबाट गोपनीयता, आत्मीयता र सीमित पहुँचतर्फ फर्किरहेका छन्। उनीहरूले सामाजिक सञ्जालको सार्वजनिक बनावटले ल्याउने साइबर लज्जा, ट्रोलिङ र आलोचना जस्ता नकारात्मक प्रभाव अनुभूत गरिसकेका छन्।
काइल भन्छन्, “हामीले सिकेका छौं कि निजी जीवन सार्वजनिक बनाएर भाइरल हुन सकिन्छ, तर त्यो सधैं सकारात्मक हुँदैन। अब हामी सजग भइसकेका छौं – कम पोस्ट गर्छौं, बढी सोच्छौं।”
भविष्य कता जाँदैछ?
अबको प्रवृत्तिले देखाउँछ कि सामाजिक सञ्जाल ‘सामाजिक’ कम र ‘मिडिया प्लेटफर्म’ बढी हुँदैछ। प्रयोगकर्ताहरू डाइरेक्ट मेसेज, ग्रुप च्याट, स्न्यापच्याट जस्ता निजी र क्षणिक माध्यमतर्फ झुकिरहेका छन्।
“हामी अझ आत्मीय, गोप्य र सीमित डिजिटल सम्बन्धतर्फ फर्किरहेका छौं,” काइलको भनाइ छ।
निष्कर्ष: पोस्ट गर्ने युग सकिँदैछ?
हिजो पोस्ट गर्नु सामाजिक सक्रियता मानिन्थ्यो, आज चुप लाग्नु आत्म-संरक्षण। पोस्ट गर्दा फाइदा भन्दा जोखिम बढी देखिन थालेपछि धेरैले पोस्ट गर्न छाडेका छन्।
अबको युग ‘पोस्टिङ जिरो’ हो, जहाँ साझा गर्नुको सट्टा सोच्ने, लेख्नुको सट्टा हेर्ने, बोल्नुको सट्टा चुप लाग्ने संस्कृति विकसित हुँदैछ।
हजुर कता?
रमाईलो र मनोरञ्जन खोज्दै हुनुहुन्छ?
भिडियो, गीत–सङ्गीत र सकारात्मक उर्जाले भरिपूर्ण सामग्री हेर्न चाहनुहुन्छ भने Chiranjivi Bhandari YouTube च्यानल मा आजै जोडिनुहोस् ! 🎬🎶
मन छुने भिडियोहरू यहीं छन्:
Chiranjivi Bhandari YouTube Channel
सम्पूर्ण समाचार र रमाईलोका लागि:
CB Nepal फेसबुक पेज
रमाईलो कुरा फेसबुक पेज
CBNepal YouTube च्यानल
हामी तपाईंलाई मनोरञ्जनका साथसाथै पलपलको सूचना, समाचार र सामाजिक अपडेटहरू दिने निरन्तर प्रयासमा छौं।
आउनुहोस्, काँधमा काँध मिलाएर हातेमालो गरौँ।
Like, Share, Follow अनि Subscribe गर्न नबिर्सिनु होला है हजुर!
1. Na Jiuna Sake Na Marna Sake – Satya Raj Acharya & Chiranjivi Bhandari
2. Nai Nabhana – New Nepali Dancing Song 2024
3. Timi Sangai Huna – Love Song by Milan Newar & Chiranjivi Bhandari
4. Tum Dil Ki Dhadkan Mein – Unplugged Cover by Chiranjivi Bhandari (2019)
5. Bistarai Bistarai Timi Meri – Melina Rai & Chiranjivi Bhandari
अध्यक्ष/प्रबन्धक निर्देशक
चिरन्जिबी भण्डारीप्रधान सम्पादक
जोहन श्रेष्ठसुचना विभाग दर्ता नं.
२९२०-२०७८/७९प्रेस काउन्सिल सुची दर्ता नं
२९३३९८४७४२५२६०/९८२३०८०६२५
Address:
काठमाडौँ -१० ,बागमती2021 - 2025 cbnepal.com
Designed by: Goji Solution